Sốc nhiệt và kiệt sức do tăng thân nhiệt – cách phòng tránh và xử lý

Hiện nay, Việt Nam đang sắp vào mùa hè nên nhiệt độ trên cả nước đang tăng cao, hiện tượng kiệt sức do tăng thân nhiệt cũng sẽ ập đến nếu chúng ta không lưu ý

Hiện tượng kiệt sức do tăng thân nhiệt thường sẽ không nghiêm trọng nếu chúng ta hạ nhiệt trong khoảng 30 phút. Nhưng nếu như hiện tượng này trở thành sốc nhiệt, thì cần phải xem đây như là một tình huống khẩn cấp để điều trị.

Các dấu hiệu cần kiểm tra khi kiệt sức do tăng thân nhiệt

Các dấu hiệu này gồm:

• Đau đầu
• Thấy chóng mặt và choáng
• Không muốn ăn uống và cảm thấy mệt
• Da chảy mồ hôi hơn bình thường, tái nhợt và lạnh
• Phần cẳng tay, cẳng chân và bụng bị chuột rút
• Thở gấp hoặc mạch đập nhanh
• Thân nhiệt từ 38 độ C trở lên
• Bị khát nước

Về các triệu chứng thì ở cả người lớn và trẻ nhỏ đều như nhau, tuy nhiên thì trẻ thường sẽ thấy mệt và buồn ngủ.

Nếu thấy có dấu hiệu kiệt sức do tăng thân nhiệt hãy làm mát ngay.

Các biện phán cần làm để hạ nhiệt

Nếu có người bị kiệt sức do tăng thân nhiệt, hãy làm theo 4 bước sau:

1. Đưa người đó đến nơi mát mẻ
2. Cho nằm xuống và nâng nhẹ phần chân lên
3. Nếu không có nước hãy cho uống các loại nước uống thể thao không có ga hoặc các loại đồ uống bù nước
4. Làm mát cho da – xịt hoặc lau lên da bằng nước mát cũng như cho quạt thổi vào. Có thể chườm đá quanh phần nách hoặc cổ càng tốt.

Ở lại cho đến khi tình hình khá hơn.

Người bị kiệt sức sẽ được hạ nhiệt cũng như thấy khá hơn sau khoảng 30 phút.

Gọi 115 ngay lập tức, nếu:

Chính bản thân hoặc người khác có các dấu hiệu bị sốc nhiệt:

• Cảm thấy không được khỏe dù đã nằm nghỉ 30 phút ở nơi mát mẻ cũng như đã uống nhiều nước
• Không đổ mồ hôi dù người rất nóng
• Thân nhiệt từ 40*C trở lên
• Thở dốc và thở nông
• Cảm thấy mơ hồ
• Co ro (co giật)
• Mất đi sự minh mẫn
• Mất đi khả năng phản hồi

Sốc nhiệt sẽ vô cùng nguy hiểm nếu như không chữa trị kịp thời.

Đưa nạn nhân về tư thế phục hồi nếu mức độ tỉnh táo của nạn nhân bắt đầu giảm khi bạn đang chờ đợi có người đến giúp.

Phòng tránh kiệt sức do nhiệt và sốc nhiệt

Nguy cơ kiệt sức do nhiệt hoặc sốc nhiệt lúc thời tiết nắng nóng cũng như tập thể thao là rất cao.

Để ngăn chặn kiệt sức do nhiệt hoặc sốc nhiệt hãy:

• Uống nhiều nước lạnh – đặc biệt là khi chơi thể thao
• Tắm nước lạnh
• Mặc áo quần sáng màu, áo quần không quá bó
• Xịt nước lên da hoặc áo quần
• Tránh tiếp xúc mặt trời từ 11:00 đến 15:00
• Tránh đồ uống có cồn
• Tránh tập luyện quá sức

Những điều trên còn ngăn không cho cơ thể mất nước cũng như đảm bảo cho cơ thể cảm thấy mát mẻ.

Hãy chú ý trẻ em, hoặc người lớn đang mắc các bệnh lâu năm (như tiểu đường hoặc bệnh về tim) vì những bệnh trên sẽ nguy hiểm hơn khi xảy ra tình trạng kiệt sức do nhiệt hoặc sốc nhiệt.

Hãy nhớ rằng – phòng bệnh hơn chữa bệnh ! Hãy lưu ý về các rủi ro đến từ hiện tượng kiệt sức do nhiệt hoặc sốc nhiệt trong những tháng hè nóng nực – và đảm bảo rằng khi có các dấu hiệu thì hãy hạ nhiệt cũng như bù nước ngay lập tức.

Nguồn: Chỉ dẫn được trích từ Các khung hướng dẫn của Chương trình Dịch vụ Y tế Quốc gia của Anh quốc cũng như Hội đồng Hồi sức Châu Âu (2021)